Wiadomoṡci

Szczegóły

Utworzono: wtorek, 03, listopad 2020 06:07

Odsłony: 4396

W 2020 roku Dzień Wszystkich Ṡwiętych  przypada na 1 listopada /niedziela/.

Wszystkich Świętych jest ważną uroczystością w wierze rzymskokatolickiej, która obchodzona jest 1 listopada ku czci wszystkich świętych osób. Wierni wspominają nie tylko oficjalnie beatyfikowanych oraz kanonizowanych, ale także wszystkie zmarłe osoby, które osiągnęły zbawienie i przebywają przy Bogu w niebie.

 W pierwszych okresach chrześcijaństwa, w Kościele rzymskokatolickim nie wspominano świętych i zmarłych. Najwcześniejszym kultem została objęta Matka Boża, zaś później zaczęto oddawać cześć męczennikom, odwiedzając ich groby w rocznicę ich śmierci. W IV wieku n.e., na Wschodzie zaczęto obchodzić dzień, w którym wspominano wszystkich męczenników oraz wyznawców żyjących w powołaniu w służbie Bogu. Dopiero dzięki papieżowi Bonifacemu IV, który zamienił pogańską świątynię Panteon na kościół Najświętszej Maryi Panny i Wszystkich Męczenników, obchody Wszystkich Świętych nabrały szczególnego znaczenia. 13 maja 610 roku dokonano uroczystego poświęcenia świątyni wraz ze złożeniem relikwii męczenników. Za czasów papieża Grzegorza IV, cesarz Ludwik rozszerzył obchody Wszystkich Świętych na całe swoje państwo, zaś papież Jan XI upowszechnił to święto w całym kościele.

 Wszystkich Świętych to dzień wolny od pracy, święto kościelne, ale również swojego rodzaju święto państwowe. Dzień ten był dniem wolnym od pracy, również w czasach PRL-u, ale kładziono nacisk na świecki charakter i nazywano je Świętem Zmarłych, Dniem Zmarłych lub Dniem Zmarłych i Poległych. Nazwa ta utrwaliła się w świadomości wielu osób jako kościelna nazwa uroczystości liturgicznej.

 W różnych regionach polski można zauważyć różne tradycje związane z obchodami Dnia Zmarłych, jednak znajduje się wiele wspólnych elementów, które są znane praktycznie wszystkim. Istnieje jednak również wiele aspektów, z których nie zdajemy sobie sprawy.

 Oto 10 ciekawostek dotyczących dnia Wszystkich Świętych.

1.         Ṡwięto to zostało ustanowione już w 835 roku przez papieża Jana XI, który ustanowił dzień 1 listopada świętem ku czci zmarłych. Dotyczyło to zarówno świętych znanych wyniesionych na ołtarze, jak i świętych nieznanych.

2.         W Polsce w cyasach PRL Wszystkich Ṡwiętych było oficjalnie nazwane Dniem Zmarłych. Nazwa ta jest stosowana do dziś, szczególnie przez osoby niewierzące, które jednocześnie czują potrzebę upamiętnienia osób bliskich, które zmarły.

 3.         Wszystkich Ṡwiętych to jednocześnie swojego rodzaju Ṡwięto Pamięci Narodowej. Znicze i kwiaty są również składane na mogiłach bohaterów narodowych , czy teś zapomnianych  na co dzień grobach żołnierzy, którzy walczyli za Ojczyznę.

 4.         Na wschodzie Polski zwyczajem było rozpalanie wielkich ognisk, najczęściej na rozstajach dróg, lub w miejscach zlokalizowanych niedaleko cmentarzy. Zgodnie z wierzeniami, dusze wędrujące po świecievmiały się dzięki temu ogrzać, przed udaniem się w długą wędrówkę w zaświaty. Zwyczaj wciąż jest praktykowany w niektórych wschodnich wsiach, chociaż często jest to po prostu element folklorystyczny, niż faktyczne przekonanie.

 5.         Ogień ma chronić przed złymi duchami i upiorami. Często zapalano ognie zaduszkowe na grobach osób, które zmarły nagłą śmiercią, najczęściej na grobach samobójców.Aktualnie tradycja ta nie jest już znana, jednak z niej pochodzi zwyczaj zapalania na grobach zniczy.

 6.         Nabożeństwa, na których wspominani są zmarli /często występują modlitwy w intencjach zmarłych, w czasie których podawane są imiona i nazwiska osób wspomnianych/zastąpiła dawny,pogański zwyczaj wywoływania duchów.

 7.         Od przeszło 100 lat na cmentarzach w miastach, takich jak Kraków, czy Warszawa można kupić tzw. Trupi miodem / miodek turecki czyli kawałki karmelizowanego cukru z aromatem i kawałkami orzechów włoskich/ czy też pańską skórkę /cukier z gumy arabskiej, cukru i białka jajecznego z aromatem pomarańczowym/czy też obwarzanki. Tradycja była głównie skierowana do dzieci, którym rodzice kupowali łakocie, aby w jakiś sposób wynagrodzić im smutną atmosferę cmentarza.

 8.         Zakaz pracy w dzień Wszystkich Ṡwiętych nie zawsze miał tradycje związane ze świętem nakazanym w kościele, kiedy to panują zasady takie, jak w niedzielę. W poprzednich stuleciach, kiedy w wielu domach znajdowały się piece do wypiekania chleba, przygotować pieczywo na 1 listopada trzeba było przynajmniej dzień wcześniej. Tego dnia palenisko w piecu miało być wygaszone, gdyż zgodnie z przesądem, spotykały się tam dusze zmarłych przodków.

 9.         Dzień Wszystkich Ṡwiętych obchodzony jest również w innych krajach. Przykładem może być celtyckie święto Samhain, związane z końcem żniw. Zgodnie z wierzeniami, tego dnia na ziemię mialy poweacać duchy zmarłych. Pozostałości tradycji można wciąż obserwować w regionach z celtyckimi tradycjami /głównie wsie na wyspach brytyjskich/.

 10.      Jak podkreślają teoretycy wiary,  Wszystkich Ṡwiętych nie jest świętem smutnym. Prędzej tak określić można Dzień Zaduszny, przypadający 2 listopada. Teoretycznie podczas Ṡwięta Zmarłych wierni powinni się cieszyć, że dusze zmarłych z ich rodzin znalazły się już w niebie i wspominać z rozrzewnieniem przyjemne chwile, spądzone w ich towarzystwie. Całości jednak powinna towarzyszyć podniosła atmosfera i szacunek dla zmarłych.

 Obecnie Dzień Wszystkich Świętych ma charakter radosny. W tym Dniu śpiewa się Litanię do Wszystkich Świętych, która należy do najstarszych litanijnych modlitw Kościoła i jako jedyna występuje w księgach liturgicznych. Na cmentarzach po Nieszporach odprawia się procesję żałobną ze stacjami. Następnego dnia po Wszystkich Świętych obchodzony jest Dzień Zaduszny jako dzień wspominania zmarłych, zaś w Polsce zwany jest Zaduszkami. Dla wyznawców wiary rzymskokatolickiej i wielu innych chrześcijan zachodnich jest to dzień modlitw za wszystkich wiernych zmarłych. W tym czasie wierni odwiedzają cmentarze, aby ozdobić groby kwiatami i zapalić znicze.

 Od południa dnia Wszystkich Świętych i przez cały Dzień Zaduszny w kościołach i kaplicach publicznych można uzyskać tylko jeden raz odpust zupełny, ale pod warunkiem, że wierny pobożnie nawiedzi kościół lub kaplicę, odmówi „Ojcze nasz” i „Wierzę w Boga”, zmówi dowolną modlitwę w intencji Ojca św., wyspowiada się i przyjmie Komunię św. Również przez pierwszy tydzień listopada można uzyskać odpust zupełny za nawiedzenie cmentarza i po spełnieniu określonych warunków.

 W  tym dniu oddajemy także hołd tym, którzy odeszli, ale wciąż są w naszych sercach i w naszej pamięci. Pamiętamy o nekropoliach, na których spoczywają bohaterowie walk o niepodległość. Zapalamy znicze –płomyki pamięci - na grobach żołnierzy, którzy zapłacili najwyższą cenę w służbie Ojczyźnie. Bez względu na mijający czas nasza pamięć o Nich wciąż trwa.

 Czas płynie jak rzeka i unosi w przeszłość dawne dni. Dzisiaj grobami poległych bohaterów  - i pamięcią o tamtych czasach - opiekują się żołnierze i harcerze. Święto Wszystkich Świętych jest doskonałą okazją, aby po raz kolejny pochylić się nad mogiłami tych, dzięki którym możemy dzisiaj mówić w języku polskim, a nasz kraj jest wolny od kajdan ciemiężców.

Listopad to czas reflkeksji  i zadumy nad życiem, ale przede wszystkim jest to  symbol pamięci i miłości do tych, którzy odeszli. Pamiętajmy, że „najważniejsze we wspomnieniach jest to, żeby mieć się gdzie zatrzymać i tam je wspominać”.

                                                                              /Teny Prochett/

Irena   Pešić /z d. Marzec/, zm.10.IV.2010 r., miała 86 lat i była  najstarszą  Polką mieszkającą w Czarnogórze.

 /Głos Polonii, Nr 5/2010, str.4/

 Irena Vujić /z d. Sikora/, zm.20.X.2017 r., miała 71 lat.

/Głos Polonii, Nr 17/2017, str.8/

 Teresa  Tomašević, zm.4.VIII.2018 r., miała 75 lat

/Głos Polonii, Nr 19/2018,str.9/

Były  ONE  członkami Stowarzyszenia Polaków w Czarnogórze  i  wzorem, jak należy żyć na obczyźnie, jak kultywować polskie tradycje, polską kulturę i  polski język.

/Stowarzyszenie Polaków w Czarnogórze/