Sienkiewicz, Nowowiejski i Cichociemni patronami roku 2016
Sejm RP co roku wybiera patronów, którzy towarzyszą nam przez cały rok kalendarzowy. A kim są wybrani patroni nowego, 2016 roku? Są nimi: Henryk Sienkiewicz, laureat nagrody Nobla w dziedzinie literatury, autor "Trylogii", wybitny kompozytor Feliks Nowowiejski, autor muzyki do "Roty" oraz Cichociemni, których do końca 1944 roku na obszar Polski zrzuconych zostało 316, z których 112 oddało życie za wolną Ojczyznę.
Henryk Sienkiewicz
Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz herbu Oszyk, pseudonim Litwos (ur. 5 maja 1846 w Woli Okrzejskiej, zm. 15 listopada 1916 w Vevey). To jeden z dwóch głównych patronów 2016 roku. Został doceniony, ponieważ to pierwszy polski noblista w dziedzinie literatury, a drugi laureat w ogóle, który otrzymał nagrodę zaledwie dwa lata po Marii Skłodowskiej-Curie. Wszyscy dobrze znamy dorobek Sienkiewicza – to oczywiście Krzyżacy,Trylogia, czyli „Ogniem i Mieczem”, „Potop i „Pan Wołodyjowski”,” W pustyni i w puszczy”, „Quo Vadis” oraz wiele reportaży i nowel (m.in. "Janko Muzykant", "Latarnik"), a także reportaże.
Był prawdziwym patriotą, choć żył w czasach, kiedy Polski nie było na mapie. To dlatego jego najsławniejsze powieści historyczne pełne są ducha patriotyzmu, i to one przyczyniły się do tego, że duch polskości nie zginął. Sam pisarz, odbierając Nobla, pojmował nagrodę nie jako docenienie samego siebie, a swojego kraju, mówiąc o Polsce: „Głoszono ją umarłą, a oto jeden z tysięcznych dowodów, że żyje. Głoszono ją podbitą, a oto nowy dowód, że umie zwyciężać”.
W 2016 roku przypada 170. rocznica urodzin i 100. rocznica śmierci wybitnego pisarza. A dzięki ustanowieniu go patronem, będziemy mieć na pewno możliwość uczestniczenia w wielu imprezach kulturowych,organizowanych z myślą o nim.
Feliks Nowowiejski
Drugim patronem roku jest kolejny wielki patriota, którego kojarzymy jako autora słów do „Roty” Marii Konopnickiej, najważniejszej pieśni zaraz po hymnie. Feliks Nowowiejski był nie tylko kompozytorem, ale dyrygentem, pedagogiem, organistą i szambelanem papieskim, Ten ostatni tytuł był najwyższym odznaczeniem, jakie mogło być przyznane przez Papieża osobie świeckiej, a przyznawano je m.in. za wybitne osiągnięcia.
Feliks Nowowiejski urodził się 7 lutego 1877 roku w Wartemborku, obecnie Barczewie, kształcił się muzycznie w Berlinie i Ratyzbonie. W 1909 roku osiadł w Krakowie, gdzie był dyrektorem artystycznym Towarzystwa Muzycznego. Zmarł 18 stycznia 1946 w Poznaniu.
Poza „Rotą” skomponował muzykę do wielu innych patriotycznych pieśni, komponował także symfonie, koncerty organowe oraz muzykę do pieśni religijnych. "Artysta był autorem wielu pieśni patriotycznych, które umacniały tożsamość narodową Polaków..
Wśród jego najwybitniejszych dzieł są m.in. marsz "Pod sztandarem pokoju", oratorium "Powrót syna marnotrawnego", uwertura "Swaty polskie", "Poematy symfoniczne", oratorium "Znalezienie Świętego Krzyża", oratorium "Quo vadis", pieśń "Marsylianka wielkopolska", opera "Legenda Bałtyku", utwory organowe i fortepianowe oraz liczne utwory wokalne i chóralne (w tym ok. 600 pieśni).
Nowowiejski był jednym z głównych organizatorów życia kulturalnego w wolnej Polsce, wręcz pomagał się temu życiu kształtować na nowo. W 2016 roku obchodzimy 70. rocznicę jego śmierci, a za rok – 140. rocznicę urodzin. Przez Sejm został doceniony m.in. dlatego, że zawsze „stał po stronie polskości i polskiej kultury”.
Wśród jego najwybitniejszych dzieł są m.in. marsz "Pod sztandarem pokoju", oratorium "Powrót syna marnotrawnego", uwertura "Swaty polskie", "Poematy symfoniczne", oratorium "Znalezienie Świętego Krzyża", oratorium "Quo vadis", pieśń "Marsylianka wielkopolska", opera "Legenda Bałtyku", utwory organowe i fortepianowe oraz liczne utwory wokalne i chóralne (w tym ok. 600 pieśni).
W domu rodzinnym kompozytora od 1961 r. znajduje się muzeum noszące nazwę Salonu Muzycznego im. Feliksa Nowowiejskiego w Barczewie. W jego zbiorach znajduje się wiele cennych, oryginalnych pamiątek z życia i twórczości Nowowiejskiego, takich jak m.in. jego fortepian, meble, rękopisy i wiele dokumentów.
Cichociemni
Patronem roku zostali także Cichociemni - żołnierze walczący w czasie II wojny światowej. Cichociemni byli specjalną jednostką, wyszkoloną przez brytyjskich komandosów, która po przerzuceniu do Polski miała wspomagać Armię Krajową w walce z okupantem i współorganizować ruch oporu.
O Cichociemnych stało się głośno nie tylko wśród pasjonatów historii m.in. za sprawą serialu „Czas honoru”, który przybliża ich działalność, pokazując losy fikcyjnej grupki tych żołnierzy. A teraz mamy możliwość poznać ich jeszcze bliżej. A warto to zrobić i upamiętnić wielu walecznych ludzi, którzy nie poddawali się w walce o wolną Polskę.
1050. rocznica Chrztu Polski
W rozpoczynającym się roku będziemy także upamiętniać 1050. rocznicę Chrztu Polski. Nie tylko w kościele, ale i w życiu świeckim. Chrzest Polski miał ogromne znaczenie dla pozycji politycznej naszego, dopiero kształtującego się kraju, na arenie międzynarodowej i wprowadził nas do chrześcijańskiego kręgu kulturowego.
Znaczy rok 2016 będzie bez wątpienia rokiem patriotyzmu.
(źródła: Sejm.gov.pl. wprost.pl; SEJM, 2016, NOWY ROK, PATRONI ROKU 2016;
Małgorzata Węgłowska; Flickr. com/Kancelaria Prezesa Rady Ministrów)