• Drukuj

 81. rocznica  wybuchu II wojny światowej

1 września tuż przed godz. 4:45, rozpoczęły się obchody 81. rocznicy wybuchu II wojny światowej przy Pomniku Obrońców Wybrzeża na Westerplatte. W tym roku po raz pierwszy uroczystość została zorganizowana przez Ministerstwo Obrony Narodowej.

Oficjalne uroczystości na Westerplatte rozpoczęły się dźwiękiem syren przed godz. 4:45, o tej porze 1939 roku nastąpił niemiecki atak na polską Wojskową Składnicę Tranzytową, ulokowaną na półwyspie koło Gdańska.

foto: www.gdansk.pl

W uroczystości wzięli udział: Prezydent RP Andrzej Duda, Marszałek Sejmu RP Elżbieta Witek, Marszałek Senatu RP Tomasz Grodzki, Mariusz Błaszczak, Minister Obrony Narodowej, główny gospodarz uroczystości. Na Westerplatte byli również obecni przedstawiciele władz Gdańska, wielu polskich samorządów, kombatanci, harcerze oraz funkcjonariusze służb mundurowych.

Szczególnym  momentem  uroczystości rocznicowych było zapalenie Znicza Pokoleń. Przedstawiciele kombatantów, weteranów, żołnierzy, harcerzy, uczniów klas mundurowych oddali hołd polskim bohaterom tworząc sztafetę.

Podczas oficjalnych obchodów ujawniono informacje dotyczące odnalezionych szczątków 9 obrońców Westerplatte. Prezydent RP Andrzej Duda wręczył noty identyfikacyjne rodzinom poległych żołnierzy Wojska Polskiego.

Następnie odczytany został Apel Poległych, który uczczono oddaniem kilku wystrzałów z armat wojskowych.

Prezydent Andrzej Duda podkreślił, jak ważna jest w takich momentach, w dniu 81. rocznicy wybuchu II wojny światowej, rola pamięci, która jest w stanie ocalić i utrwalić bohaterstwo tamtych dni.

Mam poczucie, że spełniamy wielki obowiązek, współtworzymy Polskę taką, jaką powinna być – mówił Prezydent RP. Zaznaczył także, że ta rocznica i to miejsce ma znaczenie w szerszym kontekście. - Niech Westerplatte będzie miejscem z jednej strony naszej narodowej dumy i czci wobec tych, którzy walczyli i polegli, ale niech będzie także przestrogą dla świata, aby nigdy więcej nie było takich imperialnych zakusów, aby nigdy więcej nie doszło do wojny, aby nigdy więcej nikt drugiemu człowiekowi nie odbierał życia w brutalny sposób na polu walki czy po prostu go mordując - zaapelował Andrzej Duda.

Za przygotowanie obchodów Prezydent RP podziękował, z całego serca, Ministerstwu Obrony Narodowej, Muzeum II Wojny Światowej, żołnierzom,  harcerzom i  wszystkim wolontariuszom  i dodał: „To bardzo ważny moment, gdyż miałem ten niezwykły zaszczyt, by wręczyć najbliższym bohaterów, którzy tu polegli, certyfikaty potwierdzające odnalezienie, po ponad 80 latach szczątków ich najbliższych.” 

Westerplatte jest  symbolem  bohaterstwa polskich żołnierzy, a dla całego świata przestrogą przed tym, co oznacza brutalna polityka prowadząca do wojny; ostrzeżeniem, aby takie wydarzenia nigdy się nie powtórzyły.  Cześć i chwała bohaterskim obrońcom Westerplatte! Cześć i chwała wszystkim poległym w czasie II wojny światowej! Cześć i chwała bohaterom! Niech żyje Polska! -  powiedział prezydent Andrzej Duda podczas obchodów 81. rocznicy wybuchu II wojny światowej. 

Minister Mariusz Błaszczak podkreślił wyjątkowość Westerplatte i żołnierzy, którzy poświęcili wszystko, co najcenniejsze, by bronić wolności Polski.

- Dziś przywracamy powagę tego miejsca, dziś poprzez - czy to znicz pokoleń, czy to przez wręczenie przez pana prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej aktów identyfikacyjnych rodzinom poległych żołnierzy września 1939 roku - tych żołnierzy, którzy tak dzielnie opierali się agresji niemieckiej - podkreślamy, że dzielność żołnierzy Wojska Polskiego ma charakter legendarny, oddajemy im hołd, pokazujemy, że ich postawa jest wzorem do naśladowania dla dzisiejszych żołnierzy Wojska Polskiego. Westerplatte to reduta polskości, to wielka lekcja patriotyzmu, oddania Ojczyźnie do końca - powiedział minister.

Mariusz Błaszczak przywołał też słowa świętego Jana Pawła II, który w 1987 r. mówił tu do młodzieży: „Każdy z Was młodzi przyjaciele znajduje w życiu jakieś przesłanie Westerplatte, jakiś wymiar zadań, które musi podjąć i wypełnić, jakąś słuszną sprawę, o którą nie można nie walczyć, jakiś obowiązek, powinność, od której nie można zdezerterować”.

Uroczystość zakończyła modlitwa ekumeniczna za duszę poległych bohaterów. Następnie hołd Obrońcom Wybrzeża oddały Siły Powietrzne RP. Nad miejscem obchodów 81. rocznicy wybuchu II wojny światowej przeleciały samoloty wojskowe, które wypuściły pył w biało- czerwonych barwach. Pod koniec wydarzenia licznie przybyli goście uczcili pamięć żołnierzy WP składając wieńce pod Pomnikiem Obrońców Wybrzeża na Westerplatte. 

Z  kart  historii

 Za początek wojny uznaje się atak niemieckiego pancernika Schleswig-Holstein na polską składnicę wojskową na Westerplatte 1 września o godzinie 4:45. Oddziały polskie pod dowództwem majora Henryka Sucharskiego bohatersko broniły Westerplatte przed atakami wroga z morza, lądu i powietrza - do 7 września 1939 r. Niemal jednocześnie z atakiem na Westerplatte 1 września rano wojska niemieckie zaatakowały z powietrza cały kraj, przekroczyły granicę lądową i uderzyły od morza na Gdynię i Hel

Jednak pierwszym celem niemieckich działań w Polsce był szpital i kolegiata w Wieluniu. 1 września o godz. 4:40 podczas nalotu na miasto spadło 380 bomb o łącznej wadze 46 ton. Według różnych źródeł, zginęło od 1200 do ponad 2000 osób. Wieluń został prawie doszczętnie zniszczony. Pięć minut po rozpoczęciu bombardowania miasta Niemcy zaatakowali Westerplatte. 

Oddziały niemieckie miały nad polskimi znaczną przewagę. Liczyły ponad 1,6 mln żołnierzy, ok. 10 tys. dział i moździerzy, ponad 2,7 tys. czołgów oraz 1,3 tys. samolotów bojowych. Wojsko polskie przeciwstawiło najeźdźcy ok. 1 mln żołnierzy, ponad 4 tys. dział i moździerzy, ok. 880 czołgów i samochodów pancernych oraz 400 samolotów bojowych.

3 września 1939 r. sprzymierzone z Polską Francja i Wielka Brytania wypowiedziały Niemcom wojnę, jednak - wbrew wcześniejszym zobowiązaniom - nie podjęły działań zaczepnych. Nie udzieliły też Polsce wsparcia lotniczego. 

W czasie kampanii wrześniowej armia polska stoczyła szereg bitew, m.in. w obronie Gdyni, Warszawy i Modlina, Lwowa i Helu. Oddziały polskie podjęły także działania ofensywne. Do największych należała - toczona od 9 do 22 września - bitwa nad Bzurą. Walczące tam oddziały armii "Pomorze" i "Poznań", pod dowództwem gen. Tadeusza Kutrzeby - po początkowych sukcesach - zostały okrążone i w większości rozbite. 

17 września na wschodnie tereny Polski weszły - na mocy tajnego protokołu do niemiecko-sowieckiego paktu o nieagresji Ribbentrop-Mołotow - wojska sowieckie. Opór stawiły im odziały Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP) oraz niektóre jednostki i garnizony, m.in. w Grodnie. 

Większość oddziałów polskich nie wdała się jednak w walkę z wojskami sowieckimi, spełniając rozkaz naczelnego wodza marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza. Na wieść o sowieckiej agresji polskie władze i naczelne dowództwo w nocy z 17 na 18 września opuściły kraj i udały się do sojuszniczej Rumunii, gdzie zostały internowane. 

Mimo opuszczenia Polski przez dowództwo, w kraju trwała walka z dwoma najeźdźcami - sowieckim i niemieckim. 22 września wojska sowieckie zajęły Lwów. 28 września Niemcy zmusili do kapitulacji Warszawę, a 2 października - Hel. Ostatnie bitwy kampanii wrześniowej stoczyły: grupa operacyjna Polesie z Niemcami pod Kockiem (skapitulowała 5 października) oraz grupa KOP z Armią Czerwoną pod Szackiem (29-30 października) i Wytycznem (1 października).

 Podczas kampanii wrześniowej w walkach z Niemcami poległo 66 tys. Polaków, 134 tys. zostało rannych, a 420 tys. wziętych do niewoli. W walce z Armią Czerwoną zginęło - głównie rozstrzelanych po wzięciu do niewoli - lub zostało rannych kilkanaście tysięcy polskich żołnierzy, do niewoli dostało się ok. 250 tys. Niemcy stracili ok. 45 tys. zabitych i rannych, natomiast Armia Czerwona - wg danych władz byłego ZSRR - ok. 2,5 tys. zabitych i rannych.

Do dzisiaj symbolem wybuchu wojny jest atak niemieckiego pancernika Schleswig Holstein na Wojskową Składnicę Tranzytową na Westerplatte. Godzina 4:45 na stałe zapisała się w tragicznej historii Polski, kiedy to wystrzelono pierwszą salwę ogniową z pancernika na placówkę.

 Dla wszystkich żołnierzy w całym kraju, siedmiodniowa epopeja obrony Westerplatte była symbolem, kiedy przy przeważających siłach wroga można stawić zacięty opór. 7 września 1939 roku o godzinie 10:15 komendant Westerplatte mjr Henryk Sucharski zarządził przerwanie walk i wywieszenie białej flagi. Żołnierze stacjonujący na WST wykazali się bohaterstwem i niezłomnością ducha, za co zdobyli uznanie samych Niemców.

 Sprawdź swoją wiedzę!

QUIZ

 Jak dobrze znasz historię II wojny światowej?

 https://quizww2.www.gov.pl/